T24 Kültür Sanat
Bu yıl 6 ülkeden 11 farklı oyunun yer aldığı “26. Milletlerarası İstanbul Kukla Festivali”nin açılışı, Turşucuzade Konağı Sıbyan Mektebi’nde gerçekleştirildi.
Festivalin sanat direktörlüğünü üstlenen Cengiz Özek, daha evvel katıldıkları milletlerarası Karagöz gösterimlerinde gördükleri ağır ilginin bir sonucunda şenliğin ortaya çıktığını söyledi.
Karagöz’ün dünya çapındaki bilinirliliğin Türkiye’dekinden çok daha fazla olduğunu belirten Özek, “Festivallerde insanların Karagöz’e büyük ilgi gösterdiklerini gördük. Kukla sanatkarları, Karagöz’ü biliyor lakin daha evvel bir örneğine denk gelmemişler. Biz alaylıyız, onlar ise bu işin eğitimini alıyor. Karagöz, yalnızca Türkiye’nin değil Balkanlar’dan Kuzey Afrika’ya kadar Osmanlı coğrafyasının tamamında çok yeterli bilinen bir karakterdi. Bu kadar geniş bir coğrafyayı etkileyen bir sanat, onlar için de bir merak uyandırıyor. Biz de bu ilgiyi görünce Türkiye’de de bir şenlik yapmaya karar verdik ve 1998 yılında şenliğimizin birincisini gerçekleştirdik.” dedi.
Özek, şenlik için her sene bir tema belirlediklerini, ama bu yıl hem maddi şartlar hem de yaşanılan savaş üzere olumsuz gelişmelerden ötürü daha sade bir şenlik gerçekleştirdiklerini anlattı.
Geçen yıl Kudüs’te bir oyun sahneleyeceğini lakin gidemediğini aktaran Özek, şöyle devam etti:
“‘Savaş biter’ dedik lakin hala bitmedi. Ne yazık ki bu savaşlar, Karagöz’ün halkla buluştuğu topraklarda vuku buluyor. Savaşla Karagözümüz de Karagöz’ü bilenler de yok oluyor. Bu kültürü aktaracak eski ve bilgili beşerler ortadan kalkıyor. Şu anda savaşın karar sürdüğü Lübnan’da 21. yüzyılın sonuna kadar Karagöz sahnelenmeye devam ediyordu. Artık orada bu kültür ve birikim tarih olacak.”
“Karagöz formunu gelenekten, içeriğini ise şimdiki vakitten alır”
Cengiz Özek, Türkiye’de “ipli kukla” alanının çok fazla gelişmediğinin altını çizerek, “Burada hâlâ altı iple kukla oynatılıyor. Ülkemize gelen kukla ustalarıysa en az 25 iple kukla oynatıyorlar. Bu durum, hem bu sanata verilen ilgiyi hem de kukla sanatının o kültürün bir modülü olduğunu bize anlatıyor. Cumhuriyet ilan edilince halk konutları Karagöz’e sahip çıktı lakin burada Karagöz, ihtilali anlatmak için kullanıldı. Bu durum didaktik oyunların oluşmasına yol açtı. Didaktik oyunlar ise seyirciyi Karagöz’den uzaklaştırdı.” değerlendirmesinde bulundu.
Karagöz ve gölge oyununun kendi vaktinin bir eseri olduğunu lisana getiren Özek, “Karagözcülerimizin yanılgısı, Karagöz’ün bugünden ve şimdiden bahsettiğini anlamamalarıdır. Karagöz formunu gelenekten, içeriğini ise şimdiki vakitten alır. Onun geçmişteki içerikleriyle ilgili olarak da elimizde birkaç derleme metin haricinde çok fazla bir bilgimizin olmadığını söyleyebilirim. Yapmamız gereken, Karagöz’ü bugünün beşerinin anlayacağı ve benimseyeceği bir formla ve içerikle ortaya koymaktır.” formunda konuştu.
Festivale dünyanın dört bir yanından kukla sanatkarları katılıyor
Festivalde bu yıl Hong Kong’dan Cheung Chun Fai‘nin klâsik Çin kültürü kukla gösterisi, İspanya’dan Hilarilar Marionetas kümesinin sergileyeceği “The Bellhop”, İtalya’dan Teatro Verde’nin “Cep Sirki”, Meksika’dan Compania Banyan de Marionetas tiyatrosunun “Kaplan” ve “Kathputli”, Peru’dan Jose Navarro’nun “Deniz ve Dünya” oyunları sanatseverlerle buluşacak.
Türkiye’den ise şenliğin kurucusu Cengiz Özek‘in “Eşek Karagöz”, Ercan Sönmez‘in “Ulu Çınar” ve Murat Karahüseyinoğlu‘nun Shakespeare‘in ünlü yapıtı “Venedik Taciri” oyunundan hareketle oluşturduğu Karagöz şovları ile Emre Tandoğan’ın “Yara” oyunu sahnelenecek.
Sekiz yaş üstü çocuklar için “Gölge Kuklası” ve yetişkinlere yönelik Karagöz figürünün üretimin anlatılacağı “Karagöz” atölyeleri de şenlik kapsamında seyircilerin beğenisine sunulacak.
Turşucuzade Konağı Sıbyan Mektebi’nin yanı sıra Akbank Sanat, Beyoğlu Belediyesi Bilim İstanbul, Şişli Belediyesi Nazım Hikmet Kültür Merkezi, Altunizade Kültür ve Sanat Merkezi ve Mall of İstanbul’da gösterimlerin gerçekleştirileceği şenlik 3 Kasım’a kadar devam edecek.
Festivalle ilgili ayrıntılı bilgiye ve programa “www.istanbulkuklafestivali.com” adresinden ulaşılabilir. (AA)
|
Adaylar ne vadediyor, ne söylüyor: İklim krizinden kürtaja, Ukrayna’dan İsrail’e Harris-Trump düellosu
|
