Türkiye bugünden itibaren sıcak hava dalgasının tesiri altına girdi.
İstanbul ve birçok kentte sıcaklık 35 derecenin üzerine çıkacak. Ege ve Akdeniz’de ise sıcalık 40 dereceye ulaşacak.
Bir hafta sürmesi beklenen sıcak hava dalgasıyla ilgili uzmanlar arka arda ikazda bulundu.
BAKAN KOCA’DAN “HİPERTERMİ” UYARISI
Bir uyarı da Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’dan geldi. Koca, toplumsal medya hesabından yaptığı paylaşımda, sıcak çarpmasının, beden sıcaklığının 40 derecenin üzerine çıktığı, “hipertermi” olarak da bilinen önemli bir klinik durum olduğuna dikkati çekti.
SICAK ÇARPMASI, vücut sıcaklığının 40 derecenin üzerine çıktığı, Hipertermi olarak da bilinen ciddi bir klinik durumdur.
Yaşlılar ve çocuklar; diyabet hastalığı, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, astım gibi kronik rahatsızlıkları olanlar sıcak çarpması için yüksek risk… pic.twitter.com/UZ3F9AKkwh
— Dr. Fahrettin Koca (@drfahrettinkoca) July 12, 2023
“DIŞARI ÇIKMAYIN”
“Yaşlılar ve çocuklar, diyabet hastalığı, yüksek tansiyon, kalp hastalığı, astım üzere kronik rahatsızlıkları olanların yüksek risk kümesinde olduğunu belirten Koca, “Bu gruptakilerin gün içinde sıcaklığın yüksek düzeylere ulaştığı saatlerde dışarıya çıkmamalarını öneriyoruz.” dedi.
Koca, paylaşımında, İç Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Enes Seyda Şahiner’in sıcak çarpmasına ait ihtarlarını içeren görüntüye da yer verdi.
SICAK ÇARPMASI NEDİR?
Sıcak çarpması ya da güneş çarpması olarak ta bilinen hipertermi, çoklukla yüksek sıcaklıklara uzun mühlet maruz kalmanın, uzun vadeli yahut ağır fizikî eforun yahut ilaç kullanımın bir sonucu olarak bireyin bedeninin ısı düzenleme sistemlerinin yetersiz kalarak çok ısınması durumuna verilen isimdir.
Isıdan ötürü yaralanmanın en ağır ve önemli çeşitlerinden birisi olan sıcak çarpması, insan beden ısısının 40 C yahut üstüne çıktığı durumlarda meydana gelebilir. Sıcak çarpması en çok yaz aylarında görülür.
Sıcak çarpması, yani hipertermi acil tedavi gerektirir. Tedavi edilmeyen sıcak çarpması bireyin beynine, kalbine, böbreklerine ve kas dokusuna süratle kalıcı ziyan verebilir. Tedavinin gecikmesi hasarı ağırlaştırır, önemli komplikasyon yahut mevt riskini artırır.
SICAK ÇARPMASI BELİRTİLERİ
Sıcak Çarpmasının (Hiperterminin) belirti ve semptomları ortasında öncelikle çok yüksek beden ısısı bulunur. Bir rektal termometre kullanılarak 40 C yahut daha üstü bir kıymette ölçülen beden ısısı sıcak çarpmasının ana işaretidir.
Sıcak çarpmasından etkilenen bireylerin zihinsel durum ve davranışları değişebilir. Ajitasyon, akıl karışıklığı, deliryum, koma, konuşma bozukluğu, titreme nöbeti, ve sonluluk durumları sıcak çarpmasından kaynaklanabilir.
Sıcak havadan kaynaklanan hipertermi durumunda bireyin cildi sıcak ve kuru hissedilir. Bununla yanı sıra ağır idmandan kaynaklanan sıcak basması (hipertermi) durumunda bireyin cildi kuru yahut hafif nemli hissedebilir.
Birey mide bulantısı ve kusma gereksinimi hissedebilir ve zonklayan baş ağrısından muzdarip olabilir.
Sıcak çarpmasından etkilenen bireylerin nefes alıp vermesi daha süratli ve kesik hale gelebilir. Bireyin beden ısısı arttıkça, cilt rengi kırmızıya dönebilir ve nabzı, yani kalp atış suratı kıymetli ölçüde artabilir. Bu bedeni soğutmaya çalışan kalbin üzerine yüksek ısı geriliminden binen yükten kaynaklanmaktadır.
Sıcak çarpmasından etkilenen bireylere derhal tıbbi yardım sunulmalıdır. Bunun için acilen acil servis numarası aranmalıdır. Acil tedaviyi beklerken, çok ısınan bireyi soğutmak için bir kadro adımların atılması gereklidir.
Birey öncelikle gölgeye yahut bir bina içerisine alınmalıdır. Üzerindeki fazla kıyafet katmanları çıkarılmalıdır. Mümkün olan her türlü sistem ve araç yardımıyla birey soğutulmalıdır.
Soğuk su duşu, su ile dolu küvet, bahçe hortumu ile su püskürtmek, süngere soğuk su sürerek gövdeyi silmek, etrafı soğuk su ile serinletmek, havluya sarılmış buz torbalarını yahut ıslak, soğuk havluları bireyin başına, boynuna, koltuk altına ve kasık bölgesine koymak, bireyin sıcak çarpmasını en az hasarla atlatmasına yardımcı olabilir.